Ze loopt naar buiten, opent daar een hangslot en duwt het hek open. ,,Dit is ons bomenland’’, zegt ze. ,,Hier begint het altijd.’’ Het is een veldje waar onder afdakjes gezaagde bomen liggen te drogen. Met latjes tussen de planken, zodat de wind er doorheen kan.

Er waren evenveel meisjes als jongens. En dat kwam door de directeur, hij vond meisjes preciezer werken

Maartje van Deursen (1963) volgde dertig jaar geleden de Meubelvakschool in Amsterdam. ,,Destijds een heel vooruitstrevende opleiding’’, zegt ze. ,,Want er waren evenveel meisjes als jongens. En dat kwam door de directeur, hij vond meisjes preciezer werken.’’

Ze nam er een kijkje en voelde zich direct thuis. ,,Ik kom uit Limburg en toen de tijd kwam om te gaan studeren, wist ik niet goed wat.’’ De sfeer daar was geweldig. Of je ook talent voor moet hebben voor meubelmaken? Ik weet het niet. Je ontwikkelt je gewoon.’’

Wat ze maakt is heel divers. Van ladekastjes, wijnkabinetten, terrastafels en een keukenkast op maat, tot de indeling voor een loft en de deurknop voor een kapperszaak.

Haar werkruimte is een oude blikfabriek in Krommenie. ,,Ik zit in een maatschap (Blik op Hout) met vier maten. We zochten alle vier tegelijk een werkplek. Waar ik zat, in de Jordaan, verdriedubbelde de huur.’’

We smeren de koppen in met houtlijm, zodat ze niet inscheuren

,,Dit kon dus nooit in Amsterdam’’, zegt ze, over de houtvoorraad die buiten ligt te drogen. ,,Hier is er de ruimte voor.’’ De planken liggen zo gestapeld, dat ze samen nog de boom vormen waaruit ze zijn gezaagd. Kunststof spanbanden moeten voorkomen dat ze krom trekken. ,,Liefst zet je er ook nog wat gewicht bovenop’’, zegt ze. ,,En we smeren de koppen in met houtlijm, zodat ze niet inscheuren.’’

,,Een deel komt van hoveniers in de buurt, en we kopen soms ook stammen bij de Nederlandse rondhoutveiling. Hout is duur geworden, dat merk je op zo’n veiling ook, maar we doen dat samen, dan kun je de kosten voor transport en de zagerij delen.’’

Rode beuk

In de buurt was een grote rode beuk bezweken aan een zwam. ,,Speciaal voor deze boom, die bij iemand in de achtertuin stond, hebben we een kettingzaag gekocht, met het idee: dat gaan we vaker doen. De zaag liep nog vast op enkele vooroorlogse porseleinen isolatoren, voor stroomgeleiding. Ze waren in de rode beuk gegroeid en moesten er weer uit worden gehakt.’’

Mijn favoriet? Notenhout. Dat is mooi en fijn om te bewerken

De gezaagde bomen blijven twee jaar buiten op het veldje liggen drogen en gaan dan nog twee jaar naar binnen, om verder te drogen. ,,Je moet ervoor zorgen dat je aardig wat hout hebt in verschillende droogstadia, dan is er altijd wel wat klaar. Mijn favoriet? Notenhout. Dat is mooi en fijn om te bewerken.“

Van Deursen heeft een eigen plek in de open ruimte van de blikfabriek. ,,We delen alle machines die hier staan. Dit is een super-de-luxe speeltuin.’’ Haar favoriete stuk gereedschap is een computergestuurde frees. ,,Handig voor met name ronde vormen die anders heel veel tijd in beslag nemen. Ik gebruik ‘m ook als ik meerdere onderdelen nodig heb die exact hetzelfde moeten zijn.’’

Ik zou vroeger niet zo snel ronde vormen maken

Ze pakt een kistje. ,,Je kunt heel nauwkeurig de diepte in. Kijk maar.’’ In het deksel zijn ter versiering jaarringen aangebracht. ,,Uithollen kan ook. Of dit soort driedimensionale vormen.’’ In haar hand ligt een zeester. ,,Dit (computer gestuurd frezen) is een relatief nieuwe tak van sport die de mogelijkheden vergroot. Ik zou vroeger niet zo snel ronde vormen maken.’’

In twee kastdeuren van een wijnkabinet heeft ze op die manier uitvergroot een vingerafdruk gefreesd. ,,Of deze’’, zegt ze. ,,Wat denk je dat dit is? Als je het weet zie je het direct.’’ Het is de doorsnede van een rode kool. ,,Hoe dat werkt? Ik snij die rode kool open en maak er een foto van. De computer scant die en na wat aanpassingen kan het frezen beginnen.’’

Japanse zaag

Op de frees ligt een handschaaf. ,,Daar maak ik evengoed nog heel veel gebruik van, want de meeste machines die hier staan zijn voor het grovere werk. Deze Japanse handzaag bijvoorbeeld, pak ik ook bijna dagelijks.’’ Het grote voordeel: de tanden staan richting handvat, zodat het zagen vooral in de trekbeweging zit. ,,Een fijn ding, en superscherp.’’

,,Hier. Dit is mijn recycleproject.’’ Van dunne laagjes resthout heeft ze golvende rondingen gemaakt en op elkaar geplakt. Het zijn toiletrollenhouders, die door de verschillende laagjes ook verschillende kleuren hebben. ,,Ik moet alleen nog de boer op om ze te verkopen.’’

Van Deursen loopt de trap op en opent daar op één hoog twee deuren naar buiten. ,,Hierdoor brengen we het hout met een takel in de binnendroogstraat.’’ Er ligt van alles: esdoorn, eiken, kers… ,,Je moet altijd goed in de gaten houden of er geen hoopjes knaagsel komen te liggen.’’

Vooral boktorren zijn een groot probleem. Dan moet het hout direct weer naar buiten om het te behandelen. ,,Vroeger werd hout gewaterd, dat gebeurt helaas weinig meer. De organische sappen spoelen er dan uit, waardoor je minder kans hebt op ongedierte. Sommige restaurateurs maken gebruik van koelcellen in plaats van chemische middelen om die beestjes te bestrijden.’’

Ze trekt een fraaie plank uit het schap. Kersenhout. ,,We hebben zeventien bomen uit een kersenboomgaard in Bunnik gekregen. Het hout is verdeeld over vijf meubelmakers. Moet je kijken wat een prachtige kleur: oranje, geel en groen door elkaar. Ik heb mijn deel gebruikt om paneeldeuren te maken voor een kast.’’

In een van de gemeenschappelijke ruimtes staat een enorme stamtafel met een notenhouten blad uit één stuk. Ze wijst op de combinatie van donkere en lichte kleuren. ,,Het zagen van vers hout vind ik het summum. Dan ziet het er zó mooi uit: de kleuren en de tekening, en de sappen benadrukken dat. Als je het later in de olie zet, komt daar weer iets van terug, maar tijdens het zagen, is het genieten.’’

Voor meer informatie en contact, zie cambiummeubels.nl.